Historia

W pierwszych wzmiankach o Gromniku pochodzących z 1288 r. dowiadujemy się, że otrzymał on prawo osady od opactwa w Tyńcu wg. prawa niemieckiego, za zgodą Władysława Łokietka. W dokumencie spisanym w Tuchowie w 1334 r. wymienione jest sołectwo Gromnik. Pierwszy raz jako parafia, Gromnik wymieniony jest w Wykazie zbiórki "Denara Św. Piotra" w dokumencie z roku 1848.


Pewne informacje o parafii i kościele w Gromniku podaje ksiądz Jan Długosz w relacjach Liberbeneficjorum z 1480 r. Gromnik należy wtedy do diecezji krakowskiej, znajduje się w nim kościół parafialny zbudowany z drewna a poświęcony Św. Marcinowi. Stanowi własność Benedyktynów z Tyńca. Do parafii gromnickiej należą wówczas Chojnik i Golanka.


W 1490 roku Parafia Gromnik należy do dekanatu bobowskiego. Właścicielem Gromnika jest wówczas Jan Wojnarowski.


W wieku XVI Gromnik był w rękach rodziny Wielopolskich. Był to starożytny ród, którego przodkowie zwani Bohmarami mieli wielkie znaczenie wśród mieszczan Krakowa. Z roku 1513 pochodzi dokument wydany przez Jana Konarskiego biskupa krakowskiego dotyczący sporu między Janem Wielopolskim a Mateuszem Scholastyckim Wojnickim - proboszczem w Gromniku - o prawo do wyrębu lasów.


W 1581 r. właścicielem Gromnika był Feliks Wielopolski. W tym czasie ziemia była w rękach kmieciów. W ówczesnym Gromniku znajdowała się szkoła parafialna. Obok dworu w Gromniku znajdowały się stawy i młyn. Znajdujemy też informacje, że na tym terenie pielęgnowano piękne ogrody. W samym Gromniku było ich sześć. W 1626 r. Jan Wielopolski syn Feliksa zasiadał w senacie jako kasztelan wojnicki, był starostą bieckim i bocheńskim. Bronił zamku krakowskiego za Jana Kazimierza podczas najazdu szwedzkiego. Sprawował poselstwo do cesarza Ferdynanda II w celu otrzymania pomocy przeciw Turcji. Od cesarza otrzymał tytuł Comitis S.R. Imperii dla siebie i swoich następców. Jego syn Jan posiadał tytuł hrabiego na Żywcu i Pieskowej Skale.Syn Jana Krzysztof zapisuje w 1719 roku konwentowi karmelitów w Jaśle procent w kwocie 105 florenów rocznie od sumy ubezpieczonej na majątku gromnickim.

Cztery lata później Akademia Jagiellońska w Krakowie otrzymuje procent od sumy 2000 florenów ulokowanych na dobrach Gromnika, Szydłowej i Poznej.


© 2010 Parafia Gromnik